Ffermio STEMterprise

Yn ystod y prosiect Ffermio STEMterprise bydd plant yn cwblhau ystod o dasgau trawsgwricwlaidd er mwyn paratoi eu cynhwysion eu hunain, datblygu eu cynhyrchion pizza baner fwyd Prydain eu hunain, sefydlu pizzeria Prydeinig a defnyddio arian mewn cyd-destun bywyd go iawn

Amcan dysgu:

I ddisgrifio sut mae anifeiliaid yn cael eu bwyd o blanhigion ac anifeiliaid eraill, gan ddefnyddio'r syniad o gadwyn fwyd syml, a nodi ac enwi gwahanol ffynonellau bwyd

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae'r plant yn cael eu cyflwyno i'w her: sefydlu busnes pizzeria Prydeinig. Bydd y plant yn dewis enw ac yn dylunio logo ar gyfer eu busnes cyn dysgu o ble mae ystod o fwyd yn dod ac yn adeiladu cadwyn fwyd syml i ddangos hyn

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Masgiau cadwyn fwyd
• Cadwyni papur cadwyn fwyd
• Templed cadwyn fwyd

Amcan dysgu:

• I ddarganfod a disgrifio'r amodau sydd eu hangen ar blanhigion i dyfu ac i gadw'n iach
• I dyfu cynhwysion o hadau

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae'r plant yn dysgu'r amodau sydd eu hangen i blanhigion dyfu. Mae hyn yn cael ei ymestyn i ddysgu o ble mae cynhwysion pizza yn dod, eu tyfu ac arsylwi pa blanhigion sy'n tyfu gyflymaf yn ystod gweithgaredd 'Y ras gynhwysion fawreddog'.

Mae rhoi'r cyfrifoldeb i'r plant am ofalu am eu cnydau eu hunain yn darparu cyfleoedd iddynt brofi heriau ffermwyr a pherchnogion busnes mewn ffordd syml iawn. Er enghraifft, os na fydd y cnydau'n tyfu, ni fydd ganddyn nhw ddigon o gynhwysion i wneud eu cynhyrchion a fydd yn eu gadael heb ddim i'w werthu.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hadau tomato, nionyn, roced, basil a gwenith (cysylltwch â ni yn [email protected] os hoffech gael hadau gwenith o ffermydd ein haelodau)
• Compost
• Potiau planhigion

Amcan dysgu:

• I lunio a chynnal arolwg
• I gyflwyno data mewn pictogram

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, cyflwynir y plant i'r syniad o ymchwil marchnad fel cyd-destun gafaelgar ac ystyrlon ar gyfer dysgu Mathemateg. Trwy hyn, maen nhw'n dysgu sut i ddylunio arolwg syml i ddeall hoff ddewisiadau eu darpar gwsmeriaid pizzeria ac adeiladu pictogram i arddangos eu canfyddiadau.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Templed Siart Cyfrif
• Papur sgwariau

Amcan dysgu:

• I ddylunio pyd bwyd cytbwys iachus
• I adio dau rif dau-ddigid

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae'r plant yn meddwl am fwyta'n iach a'r maetholion sydd wedi'u cynnwys ym mhob grŵp bwyd. Gan ddefnyddio'r dysgu hwn, fe'u herir wedyn i ddefnyddio ystod o gynhwysion tymhorol i ddylunio pizza baner bwyd y gallant ei werthu yn eu busnesau pizzeria ym Mhrydain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Templed banner fwyd Prydain

Amcan dysgu:

• I gynhyrchu cynnyrch bwyd
• I adnabod, darganfod, enwi ac ysgrifennu fracsiynau syml o siap

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn gwneud y pizza baner bwyd y maen nhw wedi'i ddylunio gan ddefnyddio'r cynhwysion maen nhw wedi bod yn eu tyfu. Dyma gyfle gwych i roi cyfleoedd bywyd go iawn ystyrlon i blant gymhwyso eu dysgu Mathemateg. Mae'r adran 'Mathemateg gydag ystyr' yn darparu syniadau y gellid eu defnyddio i addysgu neu atgyfnerthu rhai o amcanion dysgu Blwyddyn 2 mewn ffordd ymarferol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Rysáit pizza baner fwyd
• Cynhwysion topin mae'r plant wedi eu tyfu
• Cynhwysion topin ychwanegol hoffai'r plant ychwanegu at eu pizzas
• Cloriannau
• Jygiau mesur
• Powlenni cymysgu
• Cyllyll llysiau
• Byrddau torri
• Llwyau bwrdd
• Llwyau te
• Llwyau cymysgu

Amcan dysgu:

• I hyrwyddo pizzeria
• I ddylunio a gwneud deunydd pacio tecawȇ

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae'r plant yn defnyddio eu sgiliau Dylunio a Thechnoleg i ddylunio a gwneud deunydd pacio tecawê a hyrwyddo ar gyfer eu pizzerias Prydeinig. Mae cyfleoedd iaith trawsgwricwlaidd yn cael eu cynnwys pan fydd y plant yn cynllunio ac yn perfformio eu hysbysebion teledu eu hunain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hysbysebion bwyd o gylchgronau
• Papur a cherdyn lliw
• Pensiliau, creonau/pinnau ffelt

Amcan dysgu:

• I gyfuno symiau o arian i wneud gwerth penodol
• I ddod o hyd i wahanol gyfuniadau o ddarnau arian sy'n hafal i'r un symiau o arian
• I roi newid

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn sefydlu eu pizzerias ac yn ymarfer gweithio gydag arian a thalu am eitemau gan ddefnyddio gwahanol gyfuniadau o ddarnau arian. I ychwanegu mwy o gyd-destun bywyd go iawn, gellid cwblhau'r cam hwn fel digwyddiad ar ôl ysgol y gellid gwahodd rhieni iddo.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Darnau arian ffug

Bydd y prosiect Ffermio STEMterprise yn rhoi cyfle i blant gwblhau ystod o dasgau trawsgwricwlaidd er mwyn tyfu eu cynhwysion eu hunain, datblygu eu cynhyrchion bwyd eu hunain yn ogystal â chynhyrchion di-fwyd, sefydlu busnes siop fferm a chyfrifo gydag arian mewn cyd-destun deniadol, bywyd go iawn.

Amcan dysgu:

Nodi a disgrifio swyddogaethau gwahanol rannau o blanhigion blodeuol.

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn adolygu eu dysgu Gwyddoniaeth Blwyddyn 2 gan gychwyn gyda Ras Gyfnewid Fertigol (cysyniad dysgu Talk-less gan Isabella Wallace a Leah Kirkman) ac yn adeiladu ar hyn i ymchwilio yn annibynnol i swyddogaethau gwahanol rannau o blanhigyn blodeuol. Mae cyfleoedd ar gyfer dysgu ymarferol a Mathemateg ystyrlon yn cael eu cynnwys pan fydd y plant yn tyfu eu planhigion ffa eu hunain ac yn eu harsylwi’n rheolaidd i gwblhau eu dyddiaduron ffa.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Diagramau planhigion blodeuol heb eu labelu (un ar gyfer pob grŵp)
• Sticeri arbenigol (i annog rhai plant i fod yn arbenigwyr coesyn, gwreiddiau, dail a blodau)
• Taflenni gwybodaeth planhigion
• Llyfrau ffeithiol ar blanhigion/mynediad i’r rhyngrwyd
• Hadau ffa
• Dŵr
• Jygiau mesur
• Jariau gwydr
• Papur cegin
• Taflenni dyddiadur ffa

Amcanion dysgu:

• I dyfu perlysiau o hadau
• I ysgrifennu cerdd ddisgrifiadol

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn adolygu eu dysgu ar yr hyn sydd ei angen ar blanhigion i dyfu ac yn plannu eu hadau perlysiau eu hunain i’w defnyddio yn y dyfodol i roi blas ar eu bara. Mae rhoi’r cyfrifoldeb i’r plant am ofalu am eu cnydau eu hunain yn darparu cyfleoedd iddynt brofi heriau ffermwyr a pherchnogion busnes mewn ffordd syml iawn. Er enghraifft, os na fydd y cnydau’n tyfu, ni fydd ganddyn nhw ddigon o gynhwysion i wneud eu cynhyrchion a fydd yn eu gadael heb ddim i’w werthu. Mae cyfle ysgrifennu trawsgwricwlaidd wedi’i gynllunio pan fydd y plant yn defnyddio clipiau fideo i’w hysbrydoli i ysgrifennu barddoniaeth siâp o safbwynt planhigyn sy’n tyfu.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hadau perlysiau – mae basil a phersli yn gweithio’n dda
• Compost
• Potiau planhigion

Amcan dysgu:

• Dylunio a chynnal arolwg
• Cyflwyno data mewn pictogram

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn cael eu cyflwyno i’r syniad o ymchwil i’r farchnad fel cyd-destun gafaelgar ac ystyrlon ar gyfer dysgu Mathemateg. Trwy hyn, maent yn dysgu sut i ddylunio arolwg syml i ddeall hoffterau eu darpar gwsmeriaid ac adeiladu pictogram i arddangos eu canfyddiadau. Yna maen nhw’n gweithio fel grŵp i ddod i benderfyniad terfynol ynghylch pa flas o fara/bara fflat y dylai eu busnes ei wneud.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Templed siart tali
• Papur sgwâr
• Llyfrau Ryseitiau/mynediad i’r rhyngrwyd
• Templed siart bar ar gyfer estyniad

Bwriadau dysgu:

• Dylunio pryd iach a chytbwys
• I ysgrifennu cyfarwyddiadau

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn meddwl am fwyta’n iach a’r maetholion sydd wedi’u cynnwys ym mhob grŵp bwyd. Gan ddefnyddio’r dysgu hwn, ac ysbrydoliaeth o lyfrau ryseitiau a’r rhyngrwyd, fe’u herir wedyn i ystyried prydau ochr a llenwadau brechdanau wrth ddylunio pryd bwyd iach a chytbwys y gallent ei wneud gan ddefnyddio’r cynnyrch bwyd a gynlluniwyd ganddynt y wers ddiwethaf.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd
• Llyfrau ryseitiau

Amcanion dysgu:

• Dylunio a chynnal ymchwiliad teg
• Archwilio gofynion planhigion ar gyfer bywyd a thwf

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn gwneud cynnyrch di-fwyd gan ddefnyddio eu blodau gwasgedig ac yna’n cael eu cyflwyno i’r syniad o elw mewn ffordd syml iawn i’w galluogi i ddewis pris gwerthu am eu cynhyrchion siop fferm. Yng nghyd-destun siop fferm chwarae rôl, bydd y plant yn ymarfer ychwanegu gyda phunnoedd a cheiniogau (er mwyn cyfrifo cyfansymiau archeb) a thynnu (er mwyn cyfrifo newid eu cwsmeriaid)

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Blodau gwasgedig
• Cerdyn/papur
• Arian chwarae rôl
• Hysbysebion wedi’u cynllunio yng ngham 9
• Ffotograffau o fwyd a chynhyrchion sdi-fwyd a wnaed yn gynharach yn y prosiect

Amcan dysgu:

Archwilio’r rhan y mae blodau’n eichwarae yng nghylch bywyd planhigion blodeuol.

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn dysgu am y rôl y mae’r blodyn yn ei chwarae yng nghylch bywyd planhigyn ac yn dechrau archwilio prosesau peillio a ffrwythloni planhigion blodeuol. Ar ôl dyrannu blodau ac archwilio’r rhannau allweddol yn ofalus, gofynnir i’r plant adeiladu a labelu cerflun blodau gan ddefnyddio defnyddiau wedi’u hailgylchu a chyflwyno eu dysgu i’w cyfoedion.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• 1 blodyn ar gyfer pob pâr (mae lilïau ac alstroemerias yn gweithio’n dda)
• Chwyddwydrau
• Stribedi mawr o bapur
• Amrywiaeth o ddefnyddiau wedi’u hailgylchu
• Diagramau blodau heb eu labelu

Bwriad dysgu:

Deall sut mae dŵr yn cael ei gludo mewn planhigion.

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn deall swyddogaeth y coesyn ac yn dysgu sut mae dŵr yn cael ei gludo mewn planhigion trwy wneud cynnyrch di-fwyd y gallant ei werthu yn eu siop fferm ochr yn ochr â’r cynnyrch bwyd y byddant yn ei wneud yn y cam nesaf. Bydd y plant yn sefydlu arsylwad syml i archwilio’r hyn sy’n digwydd i’w carnations gwyn pan gânt eu rhoi mewn dŵr lliw ac yna dylunio cynnyrch y gallent ei wneud gan ddefnyddio eu blodau lliw gwasgedig.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Carnations gwyn (un ar gyfer pob plentyn)
• Lliw bwyd mewn ystod o liwiau
• Tiwbiau prawf neu fasys bach, jariau neu botiau (un ar gyfer pob plentyn)
• Ffon o seleri
• Chwyddwydrau
• Tywel cegin

Amcan dysgu:

Cynhyrchu cynnyrch bwyd.

Trosolwg o’r cam

Yn y cam hwn, bydd y plant yn gweithio yn eu grwpiau busnes i ddefnyddio’r perlysiau y maent wedi bod yn eu tyfu, ynghyd â chynhwysion ychwanegol, i ddilyn eu ryseitiau bara wedi’u haddasu a gwneud eu cynnyrch bara â blas. Dyma gyfle gwych i roi cyfleoedd bywyd go iawn ystyrlon i blant gymhwyso eu dysgu Mathemateg. Mae’r adran ‘Mathemateg gydag ystyr’ yn darparu syniadau y gellid eu defnyddio i addysgu neu atgyfnerthu llawer o amcanion dysgu Blwyddyn 3 mewn ffordd ymarferol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Perlysiau y mae’r plant wedi’u tyfu
• Ryseitiau bara sylfaenol sydd wedi’u haddasu gan y plant
• Cynhwysion ychwanegol y mae’r plant am eu hychwanegu at eu bara
• Offer pwyso
• Jygiau Mesur
• Bowlenni cymysgu
• Cyllyll i dorri llysiau
• Llwy fwrdd
• Llwy de
• Llwyau i gymysgu

Amcanion dysgu:

• Hyrwyddo cynnyrch bwyd
• Dylunio a gwneud deunydd pacio

Stage overview:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn defnyddio eu sgiliau Technoleg i ddylunio a gwneud deunydd pacio a hyrwyddo ar gyfer eu cynhyrchion bwyd. Mae cyfleoedd iaith trawsgwricwlaidd yn cael eu cynnwys pan fydd y plant yn cynllunio ac yn perfformio eu hysbysebion teledu eu hunain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hysbysebion bwyd o gylchgronau
• Papur a cherdyn lliw
• Creonau pensil/peniau ffelt

Bwriad dysgu:

I gyfrifo gydag arian a rhoi newid

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn gwneud cynnyrch di-fwyd gan ddefnyddio eu blodau gwasgedig ac yna’n cael eu cyflwyno i’r syniad o elw mewn ffordd syml iawn i’w galluogi i ddewis pris gwerthu am eu cynhyrchion siop fferm. Yng nghyd-destun siop fferm chwarae rôl, bydd y plant yn ymarfer ychwanegu gyda phunnoedd a cheiniogau (er mwyn cyfrifo cyfansymiau archeb) a thynnu (er mwyn cyfrifo newid eu cwsmeriaid).

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Blodau gwasgedig
• Cerdyn/papur
• Arian chwarae rôl
• Hysbysebion wedi’u cynllunio yng ngham 9
• Ffotograffau o fwyd a chynhyrchion sdi-fwyd a wnaed yn gynharach yn y prosiect

Yn ystod y prosiect Ffermio STEMterprise bydd plant yn cwblhau ystod o dasgau trawsgwricwlaidd er mwyn tyfu eu cynhwysion eu hunain, datblygu eu cynhyrchion bwyd eu hunain, sefydlu busnes siop fferm a chyfrifo gydag arian mewn cyd-destun deniniadol bywyd go iawn.

Amcan dysgu:

Nodi’r organau sy’n rhan o’r system dreulio a’u swyddogaethau

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, cyflwynir y plant i’r system dreulio, ei swyddogaethau a sut mae’n gweithio trwy adeiladu eu system dreulio eu hunain yn yr ystafell ddosbarth. Yna bydd y plant yn cymhwyso eu dysgu gyda cyfleon ysgrifennu trawsgwricwlaidd: ysgrifennu stori fer o safbwynt darn o fwyd yn teithio ar daith trwy’r system dreulio.

Defnyddiau sydd eu hangen ar gyfer pob grŵp:

• Cracer
• Banana
• Bag brechdan plastig y gellir ei selio
• Dŵr
• Sudd oren
• Hanner pâr o deits
• Hambwrdd
• 2 gwpan papur (un gyda thwll yn y gwaelod
• Taflenni diagram y corff (un i bob plentyn)
• Taflenni system dreulio (un i bob plentyn)
• Taflen strategaeth farchnata

Amcan dysgu:

Nodi’r gwahanol fathau o ddannedd mewn bodau dynol a’u swyddogaethau syml

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn dysgu enwau a swyddogaethau’r gwahanol fathau o ddannedd ac yn defnyddio hyn trwy wneud map o’u dannedd eu hunain. Yna maen nhw’n dysgu sut i ofalu am eu dannedd a pha fwydydd fydd yn cyfrannu at gynnal iechyd eu dannedd. Bydd y dysgu hwn yn eu helpu i ddatblygu eu rysáit ar gyfer cynnyrch bwyd llawn calsiwm yn y cam nesaf.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Diagramau system dreulio heb eu labelu ar gyfer ras gyfnewid fertigol
• Drychau
• Templedi map dannedd

Amcanion dysgu:

• Arsylwi bod rhai defnyddiau’n newid cyflwr pan gânt eu cynhesu a mesur y tymheredd y mae hyn yn digwydd ar mewn graddau Celsius (° C)
• Cynnal ymchwiliad teg

Trosolwg Cam:

Ar ôl dysgu am y rôl y mae cynhyrchion llaeth yn ei chwarae mewn diet cytbwys yn y cam diwethaf, yn y cam hwn mae’r plant yn dysgu am gyflyrau mater a newidiadau cildroadwy ac anghildroadwy trwy gynnal ymchwiliad i gymharu’r tymheredd y mae dau gynnyrch llaeth yn newid cyflwr. Mae cyfleoedd i weithio yn wyddonol a defnyddio Mathemateg ystyrlon yn cael eu cynnwys trwy gydol y wers.

Defnyddiau ar gyfer y weithgaredd paratoi:

• Parasiwt neu gynfas gwely
• Ychydig o beli pwll peli

Defnyddiau ar gyfer pob grŵp ar gyfer yr ymchwiliad:

• Bloc 100g o fenyn (wedi’i rewi)
• Bloc 100g o hufen iâ (wedi’i rewi)
• Hambwrdd dwfn
• Thermomedr
• 2 jar neu fwg gwydr
• Twmffat
• 2 silindr mesur
• Stopwats
• Templed graff amse

Amcan dysgu:

Dylunio cynnyrch bwyd iach

Trosolwg Cam:

Yn y cam hwn, mae plant yn meddwl am y tymhorau, bwyta’n iach a’r maetholion sydd wedi’u cynnwys ym mhob grŵp bwyd. Gan ddefnyddio’r dysgu a’r ysbrydoliaeth o lyfrau ryseitiau a’r rhyngrwyd, fe’u herir wedyn i ddylunio eu tarten neu ddiod brecwast eu hunain. Mae gan athrawon yr hyblygrwydd i ddatblygu naill ai diod brecwast neu gynnyrch tarten yn y cam hwn fel y gellir addasu’r prosiect yn unol â’r cyfleusterau a’r amser sydd ar gael.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd
• Llyfrau ryseitiau
• Ryseitiau sylfaenol tarten / diod brecwast

Amcanion dysgu:

• Dylunio a chynnal arolwg
• Cyflwyno data mewn siart bar

Trosolwg o’r cam

Yn y cam hwn, cyflwynir y plant i’r syniad o ymchwil i’r farchnad fel cyd-destun gafaelgar ac ystyrlon ar gyfer dysgu Mathemateg. Trwy hyn, maent yn dysgu sut i ddylunio arolwg syml i ddeall hoffterau eu darpar gwsmeriaid ac yn llunio siart bar i arddangos eu canfyddiadau. Yna maen nhw’n gweithio fel tîm i ddod i benderfyniad terfynol ynghylch â pha gynnyrch bwyd y dylai eu busnes ei wneud.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Papur sgwâr / graff neu dempled siart bar
• Templed siart cyfrif

Amcanion dysgu:

• Gweithio o fewn cyllideb
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam

Gellid cwblhau’r wers hon ar ôl neu yn ystod bloc o ddysgu ar ddulliau adio a thynnu ysgrifenedig neu gyfrifo gydag arian. Mae’n caniatáu i’r plant gymhwyso eu dysgu i ddatrys problemau bywyd go iawn ac mae’n rhoi pwrpas atyniadol i’r rhai a allai gael eu dadrithio gan Fathemateg.

Gallai’r plant ddarganfod cost eu cynhwysion gan ddefnyddio gwefan archfarchnad, neu fe allech chi gwblhau’r wers hon mewn archfarchnad a rhoi cyfle iddyn nhw dalu am eu heitemau eu hunain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd neu archfarchnad

Amcanion dysgu:

• Deall sut mae cynhyrchion llaeth yn cael eu gwneud
• I wneud cynnyrch llaeth

Trosolwg o’r Cam:

Yn y cam hwn, mae gan y plant gyfle i ddysgu am sut mae cynhyrchion llaeth yn cael eu cynhyrchu a gwneud eu cynhwysyn llaeth eu hunain y byddan nhw’n ei ddefnyddio yn y ryseitiau y maent wedi’u cynllunio a chyllidebu ar eu cyfer. Os ydych chi wedi dewis gwneud diod brecwast, efallai yr hoffech chi beidio â gwneud y menyn a dim ond dysgu’r cynnwys i egluro sut mae’r iogwrt y byddwch chi’n ei ddefnyddio yn eich ryseitiau yn cael ei wneud.

Defnyddiau sydd eu hangen ar gyfer pob pâr:

• Cynhwysydd / jar bwyd plastig gyda chaead
• Hufen dwbl sydd wedi bod allan o’r oergell am 30 munud

Amcanion dysgu:

• I wneud cynnyrch bwyd sy’n llawn calsiwm
• I baratoi llysiau yn ddiogel

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn gweithio yn eu grwpiau busnes i ddefnyddio’r menyn a wnaethant, ynghyd â chynhwysion ychwanegol y gwnaethant gyllidebu ar eu cyfer, i ddilyn eu ryseitiau cynnyrch bwyd wedi’u haddasu a gwneud eu cynnyrch bwyd sy’n llawn calsiwm. Dyma gyfle gwych i roi cyfleoedd bywyd go iawn ystyrlon i blant gymhwyso eu dysgu Mathemateg. Mae’r adran ‘Mathemateg gydag ystyr’ yn darparu syniadau y gellid eu defnyddio i addysgu neu atgyfnerthu llawer o amcanion dysgu Blwyddyn 4 mewn ffordd ymarferol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Menyn (wedi’i wneud gan y plant)
• Cynhwysion ychwanegol y mae’r plant am eu hychwanegu at eu tartenni
• Graddfeydd pwyso
• Jygiau mesur
• Bowlenni cymysgu
• Cyllyll llysiau
• Llwyau bwrdd
• Llwyau te
• Llwyau cymysgu
• Ryseitiau y mae’r plant wedi’u haddasu

Amcanion dysgu:

• I gyfrifo elw
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn cael eu cyflwyno i’r cysyniad o refeniw ac elw ac yn cael eu harwain trwy bob cam o benderfynu ar bris eu cynnyrch, gan gyfrifo cyfanswm eu refeniw a’u helw disgwyliedig.

Deunyddiau:

• Mynediad i’r rhyngrwyd neu archfarchnad
• Taflen strategaeth farchnata

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn defnyddio eu sgiliau Technoleg i ddylunio a gwneud defnydd pacio a hyrwyddo ar gyfer eu cynhyrchion bwyd. Mae cyfleoedd trawsgwricwlaidd Saesneg neu Cymraeg yn cael eu cynnwys pan fydd y plant yn cynllunio ac yn perfformio eu hysbysebion teledu eu hunain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hysbysebion bwyd o gylchgronau
• Papur a cherdyn lliw
• Creonau, pensiliau / peniau ffelt

Yn ystod prosiect Ffermio STEMterprise bydd plant yn cwblhau ystod o dasgau trawsgwricwlaidd er mwyn tyfu eu cynhwysion eu hunain, datblygu eu cynnyrch bwyd eu hunain a sefydlu busnes siop fferm.

Amcanionion dysgu:

• Deall bwydydd tymhorol
• Dylunio logo busnes
• Ymchwilio i hyd cylchoedd bywyd gwahanol blanhigion

Trosolwg o’r cam:

Yn y sesiwn hon, mae’r plant yn cael eu cyflwyno i’r syniad o farchnata mewn ffordd syml iawn ac yn cael eu hannog i feddwl am enghreifftiau yn eu bywydau bob dydd. Gofynnir i grwpiau busnes feddwl am enw busnes a dylunio logo busnes cofiadwy. Yna rhoddir cyfle i’r plant feddwl o ble mae eu bwyd yn dod a thrafod y cynhwysion y gallent eu tyfu eu hunain cyn meddwl am hyd cylch bywyd a natur dymhorol planhigyn wrth archwilio ystod o becynnau hadau i benderfynu pa gynhwysyn llysiau y dylai eu busnes ei dyfu.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Amrywiaeth o becynnau hadau llysiau i’r plant eu harchwilio
• Tabl archwilio hadau
• Taflen cynllunio strategaeth farchnata

Amcan dysgu:

Deall sut mae planhigion blodeuol yn atgenhedlu

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn adolygu eu dysgu Gwyddoniaeth Blwyddyn 3 gyda Ras Gyfnewid Fertigol (cysyniad o ddysgu Talk-less gan Isabella Wallace a Leah Kirkman) ac yn adeiladu ar hyn i ddeall y prosesau sy’n gysylltiedig ag atgenhedlu rhywiol mewn planhigion. Ar ôl dyrannu blodau ac archwilio eu rhannau allweddol yn ofalus, gofynnir i’r plant ysgrifennu disgrifiad o brosesau peillio a ffrwythloni cyn adrodd a chynhyrchu animeiddiad araf i ddangos y broses.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Diagramau blodau heb eu labelu i’w hanodi mewn ras gyfnewid fertigol x 12
• 1 blodyn ar gyfer pob pâr (mae lilïau ac alstroemerias yn gweithio’n dda)
• Chwyddwydrau
• Stribedi mawr o bapur
• Plastisin
• Ap animeiddio ‘stop-motion’

Amcanion dysgu:

• I dyfu llysiau o hadau
• I blotio graff llinell

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn adolygu eu dysgu ar ofynion planhigion ar gyfer bywyd a thwf ac yn plannu eu hadau llysiau eu hunain. Mae’r gweithgareddau sy’n weddill yn yr adran hon yn cael eu cwblhau dros gyfres o wythnosau i ganiatáu amser i’r planhigion dyfu. Wrth i’r planhigion dyfu, mae cyfleoedd Mathemateg gydag ystyr yn cael eu cynllunio pan fydd y plant yn mesur uchder eu planhigion yn rheolaidd ac yn defnyddio’r data i blotio graff llinell. Mae rhoi’r cyfrifoldeb i’r plant am ofalu am eu cnydau eu hunain yn darparu cyfleoedd iddynt brofi heriau ffermwyr a pherchnogion busnes mewn ffordd syml iawn. Er enghraifft, os na fydd y cnydau’n tyfu, ni fydd ganddyn nhw ddigon o gynhwysion i wneud eu cynhyrchion a fydd yn eu gadael heb ddim i’w werthu.

Defnyddiau sydd eu hangen:

• Potiau planhigion bach/potiau iogwrt x 30 (wedi’u labelu ar gyfer pob plentyn)
• Hadau llysiau e.e. tomato
• Compost
• Silindrau mesur
• Pren mesur
• Papur graff neu dempled graff llinell

Amcan dysgu:

Archwilio ffyrdd y mae planhigion yn atgenhedlu heb hadau

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn dysgu am atgenhedlu anrhywiol mewn planhigion ac yn cael cyfle i ymchwilio i wahanol ffyrdd y gall tyfwyr ddefnyddio hyn yn artiffisial. Yna bydd y plant yn tyfu ail lysieuyn i’w ddefnyddio yn eu ryseitiau gan ddefnyddio un o’r dulliau yr ymchwiliwyd iddynt. Mae hyn yn rhoi cyfle iddynt ystyried manteision ac anfanteision atgenhedlu rhywiol ac anrhywiol mewn planhigion, gan dynnu ar eu profiad ymarferol o dyfu planhigion gan ddefnyddio’r ddau ddull.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Planhigyn mefus gyda rhedwyr
Shibwns gyda gwreiddiau ar y pen
• Compost
• Potiau planhigion bach/potiau iogwrt x 30 (wedi’u labelu ar gyfer pob plentyn / pâr)
• Mynediad i’r rhyngrwyd neu’r llyfrgell ar gyfer ymchwil

Bwriad dysgu:

Dylunio rysáit iach

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae plant yn meddwl am fwyta’n iach a’r maetholion sydd wedi’u cynnwys ym mhob grŵp bwyd. Gan ddefnyddio’r dysgu hwn, ac ysbrydoliaeth o lyfrau ryseitiau a’r rhyngrwyd, fe’u herir wedyn i ddylunio detholiad o ryseitiau y gallent eu cynhyrchu gyda’r llysiau y maent yn eu tyfu.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd
• Llyfrau ryseitiau
• Rysáit sylfaenol ar gyfer bara fflat a frittatas

Bwriadau dysgu:

• Dylunio a chynnal arolwg
• Llunio siart bar

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn adolygu sut i ddylunio arolwg ac adeiladu siart bar trwy gyd-destun gafael garymchwil marchnata. Mae’r plant yn dylunio ac yn cynnal arolwg i ddarganfod am hoffterau eu darpar gwsmeriaid. Yna maent yn defnyddio canlyniadau eu harolwg i lywio eu penderfyniadau wrth ddewis cynnyrch terfynol i’w busnes ei wneud.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Papur sgwâr/graff neu dempled siart bar

Amcanion dysgu:

• Gweithio o fewn cyllideb
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam:

Gellid cwblhau’r ddau gam canlynol ar ôl neu yn ystod bloc o addysgu ar ddulliau adio a thynnu ysgrifenedig. Maent yn caniatáu i’r plant gymhwyso eu dysgu i ddatrys problemau bywyd go iawn a rhoi pwrpas atyniadol i’r rhai a allai gael eu dadrithio gan Fathemateg

Gallai’r plant ddarganfod cost eu cynhwysion gan ddefnyddio gwefan archfarchnad, neu fe allech chi gwblhau’r wers hon mewn archfarchnad a rhoi cyfle iddyn nhw dalu am eu heitemau eu hunain.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd neu archfarchnad
• Templed rhestr siopa

Bwriadau dysgu:

• I gyfrifo elw
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam:

Gellid cwblhau’r cam hwn ar ôl neu yn ystod bloc o addysgu ar ddulliau adio a thynnu ysgrifenedig. Mae’n caniatáu i’r plant gymhwyso eu dysgu i ddatrys problemau bywyd go iawn ac mae’n rhoi pwrpas atyniadol i’r rhai a allai gael eu dadrithio gan Fathemateg.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r Rhyngrwyd
• Taflen strategaeth farchnata

Bwriadau dysgu:

• I wneud cynnyrch bwyd
• I baratoi llysiau yn ddiogel

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn gweithio yn eu grwpiau busnes i ddefnyddio’r llysiau y maent wedi bod yn eu tyfu, ynghyd â’r cynhwysion ychwanegol y gwnaethant gyllidebu ar eu cyfer, i ddilyn eu ryseitiau wedi’u haddasu a gwneud eu cynhyrchion bwyd. Dyma gyfle gwych i roi cyfleoedd bywyd go iawn ystyrlon i blant gymhwyso eu dysgu Mathemateg. Mae’r adran ‘Ychwanegu pinsiad o Fathemateg gydag ystyr’ yn darparu syniadau y gellid eu cynnwys i addysgu neu atgyfnerthu llawer o amcanion dysgu Blwyddyn 5 mewn ffordd ymarferol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Llysiau y mae’r plant wedi’u tyfu
• Cynhwysion ychwanegol a brynodd y plant gyda’u cyllideb siopa
• Clorian bwyso
• Jygiau Mesur
• Bowlenni cymysgu
• Cyllyll llysiau
• Pliciwr llysiau
• Llwy fwrdd
• Llwyau te
• Llwyau cymysgu
• Ryseitiau y mae’r plant wedi’u haddasu

Amcanion dysgu:

• Dylunio a chynnal ymchwiliad teg
• Ymchwilio i ba ddefnydd fydd yn cadw bwyd yn ffres am gyfnod hirach
• Dylunio a gwneud defnydd pacio
• Ysgrifennu a pherfformio defnydd hyrwyddo

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn gweithio yn eu grwpiau busnes i ddefnyddio’r llysiau y maent wedi bod yn eu tyfu, ynghyd â’r cynhwysion ychwanegol y gwnaethant gyllidebu ar eu cyfer, i ddilyn eu ryseitiau wedi’u haddasu a gwneud eu cynhyrchion bwyd. Dyma gyfle gwych i roi cyfleoedd bywyd go iawn ystyrlon i blant gymhwyso eu dysgu Mathemateg. Mae’r adran ‘Ychwanegu pinsiad o Fathemateg gydag ystyr’ yn darparu syniadau y gellid eu cynnwys i addysgu neu atgyfnerthu llawer o amcanion dysgu Blwyddyn 5 mewn ffordd ymarferol.

Yna bydd y plant yn archwilio hysbysebion bwyd ac mae cyfleoedd trawsgwricwlaidd Saesneg a Chymraeg yn cael eu cynnwys wrth ysgrifennu a pherfformio eu hysbysebion print a theledu eu hunain

Deunyddiau sydd eu hangen:

Ar gyfer yr ymchwiliad pecynnu:

• Tri defnydd maint A4 i’w defnyddio ar gyfer pecynnu e.e. ffoil alwminiwm, papur, ffabrig ac ati.
• Cling ffilm
• 4 sleisen o fara ar gyfer pob grŵp
• Styfflwr

Ar gyfer creu’r defnydd lapio cwyr gwenyn:

• Creonau / beiros ffabrig
• Blociau cwyr gwenyn wedi’u gratio neu belenni cwyr gwenyn
• Gratiwr (os ydych chi’n defnyddio cwyr gwenyn ar ffurf bloc)
• Darnau sgwâr o ffabrig cotwm gwyn (un ar gyfer pob plentyn)
• Haearn
• Siswrn ffabrig
• Papur gwrthsaim
• Papur Newydd

Ar gyfer y gweithgaredd hyrwyddo:

• Hysbysebion bwyd o gylchgronau
• Papur a cherdyn lliw
• Creonau,pensiliau/beiros blaen ffelt

Yn ystod prosiect Ffermio STEMterprise mae plant yn cwblhau cyfres o weithgareddau i sefydlu eu bwyty eu hunain a dylunio, datblygu, gwneud a marchnata bwydlen sy’n cynnwys bwyd Prydeinig fel ei brif gynhwysyn.

Amcan dysgu:

Sefydlu busnes bwyty â thema

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn cael eu cyflwyno i’r syniad o farchnata ac yn cael eu hannog i feddwl am enghreifftiau yn eu bywydau bob dydd. Gofynnir i grwpiau busnes feddwl am enw busnes a dylunio logo busnes cofiadwy. Yna rhoddir cyfle i’r plant feddwl o ble mae eu bwyd yn dod a phwysigrwydd bwyta cynnyrch tymhorol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Taflen strategaeth farchnata

Amcanion dysgu:

• Nodi ac enwi prif rannau’r system gylchrediad gwaed dynol
• Disgrifio swyddogaethau’r galon, pibellau gwaed a gwaed
• Ymchwilio i effaith ymarfer corff ar gyfradd curiad y galon

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, mae’r plant yn dysgu adnabod prif rannau’r system gylchrediad gwaed a’u swyddogaeth. Yna mae hyn yn cael ei gysylltu â’r ffactorau ffordd o fyw a all effeithio ar iechyd y galon. Bydd y plant yn gweithio’n wyddonol i ddylunio a chynnal eu hymchwiliad eu hunain i archwilio’r cwestiwn: “Pa effaith mae ymarfer corff yn ei gael ar ein calon?”

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Tabledi
• Plastisin
• Stopwatshis

Bwriadau dysgu:

• Dylunio a chynnal arolwg
• I dynnu siart cylch

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, cyflwynir y plant i’r cysyniad o ymchwil marchnata fel offeryn busnes i ddarganfod hoffterau cwsmeriaid eu bwyty, eu helpu i benderfynu pa gynhwysyn y dylent serennu yn eu bwyty ac i ddechrau arwain eu dewisiadau ar y fwydlen. Bydd y plant yn dylunio arolwg ac yn dysgu sut i lunio siart cylch i arddangos eu canlyniadau.

Defnyddiau sydd eu hangen:

• Onglyddion

Bwriadau dysgu:

• I ddylunio rysáit iach
• Cynllunio pryd cytbwys

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn adolygu eu dysgu ar fwyta’n iach a gofynion deiet maethlon, cytbwys. Gan ddefnyddio’r dysgu hwn, eu hymchwil i gadw eu calonnau’n iach o Gam 2 ac ysbrydoliaeth o lyfrau ryseitiau a’r rhyngrwyd, byddant wedyn yn cael eu herio i ddylunio ystod o seigiau yn dathlu eu cynhwysyn seren. Mae hyn yn ymestyn y dysgu o brosiect STEMterprise Blwyddyn 5 gan ei fod yn caniatáu rhyddid i’r plant greu bwydlen lawn a dilyn eu chwaeth a’u diddordebau eu hunain wrth ddatblygu ryseitiau.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd
• Llyfrau ryseitiau

Amcanion dysgu:

• Gweithio o fewn cyllideb
• Dadansoddi cynnwys maethol bwyd
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn cael eu herio i wneud yn siwr fod eu syniadau ar y fwydlen o fewn cyllideb. Byddant yn defnyddio dulliau cyfrifo ysgrifenedig mewn cyd-destun bywyd go iawn i addasu eu syniadau ar gyfer un o’u seigiau nes eu bod yn fforddiadwy. Gallai’r plant ddarganfod cost eu cynhwysion gan ddefnyddio gwefan archfarchnad, neu fe allech chi gwblhau’r wers hon mewn archfarchnad a rhoi cyfle iddyn nhw dalu am eu heitemau eu hunain.

Problem ychwanegol y bydd angen i’r plant ei hystyried yw cynnwys maethol y saig o’u dewis a byddant hefyd yn addasu eu rysáit i gyd-fynd â gofynion maethol eu marchnad darged.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r rhyngrwyd
• Templed rhestr siopa

Bwriadau dysgu:

• I gyfrifo elw
• I ddatrys problemau aml-gam

Trosolwg o’r cam:

Mae’r cam hwn yn rhoi cyfle i’r plant adolygu a defnyddio dulliau cyfrifo ffurfiol mewn cyd-destun bywyd go iawn wrth benderfynu ar bris gwerthu ar gyfer eu prydau bwyty a chyfrifo eu pwynt adennill costau a’r elw disgwyliedig.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Mynediad i’r Rhyngrwyd
• Taflen strategaeth farchnata

Amcanion dysgu:

• Dylunio cynllun llawr bwyty
• Datrys problemau sy’n ymwneud ag arwynebedd a pherimedr

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn defnyddio eu dysgu Mathemateg i ddylunio cynllun llawr o ardal eistedd eu bwyty. Yna byddant yn defnyddio gwefannau siopa ar-lein i gyfrifo cost eu dyluniad a sicrhau ei fod yn cydfynd â’u cyllideb.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Papur sgwâr
• Mynediad i’r rhyngrwyd

Amcanion dysgu:

• I gysylltu disgleirdeb lamp â nifer a foltedd y celloedd a ddefnyddir yn y gylched
• Defnyddio symbolau cydnabyddedig wrth gynrychioli cylched syml mewn diagram
• Dylunio a gwneud cylched goleuo ar gyfer bwyty

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn ailedrych ar eu dysgu am drydan ac yn archwilio’r berthynas rhwng disgleirdeb lamp a foltedd y celloedd a ddefnyddir yn y gylched. Yna byddant yn gweithio mewn grwpiau i adeiladu model graddfa 3D o’u bwyty gan ddefnyddio eu cynllun llawr o’r wers flaenorol a defnyddio eu dysgu trydan i ddylunio a gwneud cylched goleuo i osod y naws a ddymunir yn eu bwyty.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Blychau esgidiau, cardbord a defnyddiau eraill ‘modelu sothach’
• Setiau cylched trydanol

Bwriadau dysgu:

• I baratoi llysiau yn ddiogel
• I gynhyrchu pryd cytbwys
• Cyflwyno bwyd mewn ffordd apelgar

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn cynllunio ac yn dilyn y rysáit wedi’i haddasu o’u dewis i wneud y saig cytbwys o’u bwydlen y gwnaethant gyllidebu ar ei chyfer a’i dadansoddi yng Ngham 5. Mae hwn yn gyfle da i’r plant adolygu a chymhwyso’r technegau paratoi bwyd a addysgwyd mewn prosiectau STEMterprise blaenorol i ddadansoddi sut mae cogyddion proffesiynol yn cynhyrchu prydau a’u hail-greu drostynt eu hunain.

Mae’r adran ‘Ychwanegu pinsiad o Fathemateg gydag ystyr’ yn darparu syniadau y gellid eu cynnwys i adolygu llawer o amcanion dysgu Cyfnod Allweddol 2 mewn ffordd ymarferol.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Cynhwysion a brynodd y plant gyda’u cyllidebau siopa
• Offer cegin (clorian bwyso, cyllyll llysiau, pliciwyr, byrddau torri ac ati)
• Ryseitiau y mae’r plant wedi’u haddasu

Amcanion dysgu:

• Dylunio a gwneud defnydd pacio
• Ysgrifennu a pherfformio deunydd hyrwyddo

Trosolwg o’r cam:

Yn y cam hwn, bydd y plant yn cymryd ysbrydoliaeth o hysbysebion bwyd a bwytai ac yn dysgu am wahanol fathau o hyrwyddiad y mae busnesau’n eu defnyddio i ddenu cwsmeriaid. Byddant yn defnyddio’r dysgu hwn i ddylunio ymgyrch hysbysebu i hyrwyddo eu bwyty â thema.

Ar ôl hynny, bydd y plant yn cael eu herio i baratoi cyflwyniad byr i egluro eu taith fusnes ac arddangos y saig a’r model bwyty â thema o’u dewis.

Deunyddiau sydd eu hangen:

• Hysbysebion bwyd o gylchgronau
• Papur a cherdyn lliw
• Creonau, pensiliau / peniau ffelt